Oruç ve Faydaları – Yalçın Özkan
Sevgili Gemlik Manşet okurları,
Çok şükür ki sağ ve sağlıklı olarak bir Ramazan ayına daha ulaştık. Ramazan ayı biz inananlar için gerçekten; hem fiziksel hem de manevi olarak bedenimizi ve ruhumuzu, maneviyatımızı güçlendirmek ve yenilemek için inanılmaz güzel bir fırsat ve nimettir. Bu nedenle bu hafta büyük bir keyifle ve şükür ile “Oruç ve faydaları” konusunu işlemek istiyoruz.
İYİ BİR FIRSAT
Bir yıl boyunca hiç durmadan çalışan, kasların, sindirim organları ve karaciğerin tatile ihtiyacı var. Oruç da vücudun ihtiyacı olan tatil için iyi bir fırsattır. Bu sürede yıpranmış sindirim organları, kaslar ve karaciğerin kendini yenilemesi için iyi bir fırsattır. Yıpranmış hücreler tamir edilir, vücuttaki toksinler atılır, dokular yenilenir. Oruç, hücre yaşlanmasını geciktiren bir dönemdir. Ancak bu fırsatı iyi değerlendirmek gerekiyor. Orucun Sağlığa Faydaları nelerdir inceleyelim.
EN SAĞLIKLI FARZ
Zayıflama: Oruç sağlıklı kilo vermeye yardımcı olmaktadır ve bu gerçek bilimsel olarak ispatlanmıştır. Oruç esnasında vücutta bulunan yağ hücreleri aracılığı ile depolanmış yağlar yakılmaya başlanır. İnsülin Sağlığı: Araştırmalar, oruç esnasında, hücrelerin kandan daha fazla glikoz alımı noktasına uyarılar gönderdiğini ortaya koymaktadır, bu durum insülin sağlığına olumlu etki etmektedir. Metabolizma: Oruç, metabolizmanın hızlanmasına yardımcı olmaktadır. Oruç tutmak sindirim sisteminin dinlenmesini sağlayarak, daha sağlıklı kalori yakmayı sağlar. Düzenli şekilde oruç tutmak, metabolizma sağlığına faydalı olduğu gibi, sağlıklı bağırsak fonksiyona katkı sağlar. Ömrü Uzatır: İster inanın ister inanmayın; oruç tutmak, az yemek ömür uzatır, çok yaşamayı sağlar. Yapılan bilimsel araştırmalar bazı kültürlerde yapılan diyetleri ömrü uzattığını ortaya koymaktadır. Oruç yukarıda belirttiğimiz gibi metabolizmayı hızlandırarak uzun yaşamayı sağlar, bunun yanında sindirim sistemi sağlığına oldukça faydalıdır. Zihinsel Fonksiyonları Arttırır: Bilimsel araştırmalar Orucun zihinsel fonksiyonları arttırdığını ortaya koymaktadır. Beyinde yeni kök hücrelerin oluşmasını destekleyen oruç, bu işleve yardımcı olarak kimyasalların salgılanmasını sağlar. Bağışıklık Sistemini Geliştirir: Oruç tutmak bağışıklık sistemini geliştirir, serbest radikallerin neden olduğu hasarların giderilmesini sağlar, iltihabı azaltır ve kanser hücrelerinin yayılma hızını yavaşlatır.
SADECE BEDEN DEĞİL, MANEVİ SAĞLIĞIMIZ İÇİN DE ;ORUÇ
Merhamet ve Yardım Duygularını Geliştirir. Ramazan ayı merhamet ve rahmet ayıdır. Tüm müslümanlar bu mübarek ayda zekatını, sadakasını verir. Aynı zamanda birbirleri ile iftara giderek akraba ziyareti yani sıla-i rahim yapar. Bu mübarek ay önce akrabadan başlamak şartıyla insanların birbirleriyle yardımlaşmasını vesile kılmaktadır. Ahlakı Güzelleştiririr. Oruç aynı zamanda köklü bir irade terbiyesidir. Oruç yalan söylemeyi bırakma vesilesidir.Oruç tutarken aynı zamanda yalan söylemeyi, kötü alışkanlıklardan kurtulmayı bırakırsak doğal olarak ahlakımız güzelleşecek ve bu dünyayı mümince yaşamak ve bir müslümana yakışır seviyede yaşamak için ahlakımızı güzelleştirecektir. Nimetin Kıymetini Öğretir. Orucun manevi faydalarından biriside nimetin kıymetini bilmeyi öğretmesidir. İsraf hat safhada. Cenab-ı Allah Araf süresinin 31.ayetinde şöyle buyurmaktadır:”Yiyin için fakat israf etmeyin. Çünkü O, israf edenleri sevmez.” Bizlerin burada fazla alıp çöpe attığımız ekmekleri bulamayan ve açlıktan ölen insanların olduğu bir dünyada yaşıyoruz. Oruç bizlere israfı engellemek için eğitici bir araçtır. Sabırlı Olmayı Öğretir. Oruç tutan insan sahurdan iftara kadar yemek yemeden ya da bir şey içmeden Rabbinin rızasını kazanmak için sabreder. Niyet ederken Rabbi için sabreden kullardan olmaya niyet eder. Ayrıca araştırmalar göstermiştir ki oruç tutan insanın sadece iftar için sabretmediği aynı zamanda başka şeyler için de sabrettiği ortaya çıkmıştır. Nefsimize Hakim Olmayı Öğretir. Oruç bizlere nefsimize hakim olmayı da öğreten bir ibadettir. Oruçlu olan bir müslümanın nefsine daha fazla hakim olduğu gözlenmiştir. Allah rızası için bizlerde oruç tutalım ve nefsimize hakim olalım.
SAĞLIKLI BESLENMEK İÇİN
Artan sıvı ihtiyacını tamamlamak için 2-2,5 litre (10-14 bardak) su içilmesi gerekmektedir. Aşırı çay kahve tüketimi vücudun sıvı ihtiyacını arttıracağından Ramazan ayında tüketimi kısıtlanmalıdır. Sıvı kaynağı olarak ayrıca ayran ve maden suyu tüketilebilir. Oruç tutarken sahura kalkmak Ramazan ayında sağlıklı beslenmeyi sürdürmek için çok önemlidir. Sahur öğününde hafif bir kahvaltı içeriğine tok tutucu özelliği olan ve kaliteli protein içeren yumurtanın dahil edilmesi iftara kadar olan açlık hissinin azalmasına yardımcı olacaktır. Meyve tüketimi, gün içerisinde vücut için gerekli vitamin-mineral desteğini sağlamaya yardımcı olacaktır. Metabolizma hızını yükseltmek için iftar ve sahur arasında kalan sürede en az üç öğün besin tüketilmesi gerekmektedir. 1 kase çorba ile açılacak iftar öğününe en az 15-20 dakika mola verilip sonra ana yemek tüketilirse hazımsızlık, şişkinlik yaşanmaz. Ayrıca tüketilen besinlerin çoğunlukla yağ olarak depolanması engellenmiş olur. Ana yemek tüketiminden ortalama 1,5 saat sonrası küçük bir ara öğün yapmak da kilo koruma açısından etkili olacaktır. İftar öğününde kan şekerini dengeli olarak yükseltecek besin tercihleri yapılmalıdır. Bulgur pilavı, tam tahıllı ekmek veya kepekli makarna gibi sağlıklı seçimler yapılmalıdır. Kızartma ve kavurma gibi sağlıksız pişirme yöntemleri yerine ızgara, haşlama, buğulama ve fırında pişirme yöntemleri ile yapılmış besinleri tercih edilmelidir. Şerbetli ağır tatlılar yerine porsiyon miktarları dengelenerek sütlü tatlı, güllaç, meyve tatlıları veya dondurma yemek daha sağlıklı seçimler olacaktır. Kabızlığı önlemek için öğünlerde posa içeriği yüksek besinler (kurubaklagiller, salatalar), ara öğünlerde de meyve tüketimini ihmal etmemek gerekmektedir. İftar öğününden 2 saat sonra yapılacak hafif tempolu yürüyüş sindirim sisteminin çalışmasına yardımcı olmakla birlikte kan basıncını yani tansiyonu dengeler, aynı zamanda kilo kontrolünü sağlamaya yardımcı olur.
Bizlerin bu dünyaya geliş amacımızın Allah rızasını kazanmak olduğun unutmayalım. Allah tuttuğumuz oruçları, bedenen ve zihnen yaptığımız tüm ibadetleri kabul etsin inşallah. Sağlıklı günler dileklerimiz ve saygılarımızla… Yalçın ÖZKAN – Ziraat Yük. Mühendisi – Gemlik Manşet.
